ندای هرمزگان - سلامت

در هفته چند بار " دست به آب " می شوید؟!

هدی صالحی

گرمای هوا در اغلب ماه های سال موجب شده که تغییراتی در خلق و خو و شرایط جسمانی مردم این خطه از کشور رخ دهد. از جمله مشکلاتی که می توان آن را پیش بینی کرد کم آبی در بدن  است. در این مطلب می خواهیم شما را با مشکل شایع دیگری آشنا کنیم که از عوارض همین کم آبی است .

 بسیاری از مردم از مشکلات یبوست که نامی آشنا و شاید دردی آشناتر برای آنان است؛ شکایت دارند. مصرف بیش از اندازه غذاهای آماده که اصطلاحاً به آن فست فود می گویند و در واقع صنعتی شدن زندگی شهری از عوامل تشدید کننده این بیماری است. کم تحرکی ، مصرف نکردن میوه و سبزیجات به مقدار کافی ، عدم نوشیدن آب و  مایعات کافیست تا ما را در معرض این خطر قرار دهد که در صورت بی توجهی می تواند موجب بروز مشکلات بعدی گردد.

"یبوست مزمن" به خودی خود بیماری جدی تلقی نمی شود اما اگر درمان نشود میتواند عاملی برای ابتلا به سرطان روده بزرگ ( کوکورکتال ) شود. یکی از شایع ترین عوارض یبوست بواسیر (هموروئید ) است که به اتساع سیاه رگهای راست روده یا مقعد گفته می شود و علامت شایع آن درد و خونریزی هنگام اجابت مزاج است.

اما لازم نیست بترسیم اول باید ببینیم که آیا ما واقعا دچار یبوست هستیم یا مساله عدم دفع موقتی یا موردی بوده است. از علائمی که می توان برای تشخیص این بیماری به آن توجه کرد دفع کمتر از 3 بار در هفته ، نیاز به فشار بیش از حد هنگام اجابت مزاج ، مدفوع سفت و خشک و ناپیوسته و احساس تخلیه ناکامل بعد از اجابت مزاج  هستند که بر اساس همه یا تعدادی از این نشانه ها باید به وجود این بیماری پی برد.  البته بسیاری از پزشکان به بیمارانی که با این نشانه ها به آنان مراجعه می کنند می گویند این علائم باید حداقل به مدت 3 ماه طی یکسال وجود داشته باشد. امروزه ثابت شده است که استرس هم می تواند موجب بروز اختلالات گوارشی از جمله زخم معده و یبوست گردد.

چه کنیم که دچار یبوست نشویم؟

افراد می توانند با رعایت نکاتی ساده در زندگی روزمره خود از ابتلا به این بیماری جلوگیری کنند :

استفاده بی رویه از چربی های حیوانی، شیرینی و تخم مرغ، مصرف نا کافی میوه و سبزیجات و مواد غذایی که حاوی فیبر هستند همگی بدلیل بوجود آمدن عادت های غلط ما در رژیم غذای مان می باشد که باید تلاش کنیم آنها را اصلاح نماییم.  عدم نوشیدن آب و مایعات به میزان کافی، مسافرت و تغییر در عادات روزانه هم می تواند به یبوست منجر شود.

تبلیغات رسانه ها و روزنامه و مجلات هم نتوانسته است مردم را تحریک به ورزش روزانه نماید همین عدم فعالیت بدنی مناسب که اکنون در بین افراد جامعه بسیار رایج است عاملی دیگر است که یبوست را به وجود می آورد. نوشیدن 2 لیوان آب قبل از صبحانه کمک بسیاری به تحرک سیستم گوارش و دفع بدن می کند. همچنین خوردن صبحانه کامل در ساعات اولیه روز و  خوردن حداقل یک میوه قبل از آن در این زمینه مفید است. اکیداً توصیه می کنیم هنگام احساس در اجابت مزاج در آن تاخیر نیاندازید خوب است بدانید بهترین زمان برای اجابت مزاج صبح ها قبل از صبحانه است که خوردن آن دو لیوان آب پیش از صبحانه آن را تسریع می کند. در طول روز نیز از مصرف آب فراوان ( حداقل 8 لیوان آب در روز ) غافل نشوید.

چه کسانی بیشتر در معرض یبوست هستند؟

-  باید توجه داشت که مصرف مداوم ترکیبات مخدر ابتلا به یبوست مزمن را در مصرف کنندگان و معتادان ایجاد می کند.

- در موارد خاصی که فرد تحت درمان سایر بیماری هاست پزشکان دارو هایی را تجویز می کنند که  یبوست بر اثر مصرف بعضی از آن داروها ایجاد می شود مانند داروهای ضد درد ( مورفین ، کدئین ) داروهای ضد افسردگی ( ایمی پرامین ، فلوکسیتین ) داروهای ضد صرع ( فنی توئین ، کاربامازپین ) و مکمل های غذایی که حاوی آهن و کلسیم هستند (که برای خانم ها بیشتر تجویز می شود) بعضی داروهای کاهش دهنده فشار خون ، داروهای کاهش دهنده چربی.

در این هنگام باید دقت کرد که در زمان  مصرف این داروها با مشورت پزشک (بدلیل جلوگیری از تداخل عملکرد) مصرف میوه ها و سبزی ها و سایر مواد غذایی که حاوی فیبرهستند  در رژیم غذایی روزانه افزایش  تا با یبوستی که طی مصرف قرص به وجود می آید مقابله کند.

- عموماً یبوست در سالمندان بیشتر مشاهده میشود و همچنین در خانم ها شایع تر از آقایان است به خصوص در دوران بارداری در ماه های آخر به علت افزایش قابل توجه هورمون های جنسی و کم شدن حرکات طبیعی احتمال بروز یبوست زیاد می شود.

نکاتی برای آنها که یبس هستند!

بار چندمی است که در این مطلب به ورزش صبحگاهی و تحرک توصیه می کنیم؟ باور کنید تنها راه مهم درمانتان همین است و مصرف مواد غذایی حاوی فیبر در رژیم غذایی از قبیل غلات ، حبوبات ، سبزی ها ، میوه های تازه .

سایر توصیه ها مثل: کاهش مصرف چای و قهوه ، نخوردن آب همراه غذا، عدم مصرف نوشیدنی های گاز دار ، کم کردن مصرف تندی و ادویه و ترشی همگی راه کار های دیگری برای جلوگیری از تشدید این مشکل است.

افراد مبتلا به یبوست بهتر است  در هنگام صرف غذا از سالاد (البته به شرطی که در آن از روغن زیتون استفاده شود) و کاهو غافل نشوند و خوردن پیاز خام را به حداقل برسانند. فراموش نکنید که مصرف مداوم داروهای ملین و حتی مسهل های گیاهی نیز در مواقع درد و فشار می تواند راهگشا باشد که البته باید با مشورت پزشک صورت گیرد.

درمان سنتی

اگر پای صحبت قدیمی ها بنشینید آنها هم برایتان راه های درمانی گیاهی پیشنهاد می کنند که بر اساس تجربیاتشان آموخته اند  یا نسل به نسل و سینه به سینه به آنها رسیده است. یادتان باشد که امروزه در دنیا طب سنتی جایگاه خود را باز یافته و دانش پزشکی را در برخی موارد به اعجاب فرو برده است.

در این مطلب قصد این را نداریم شما را مجاب به درمان های سنتی کنیم اما خوب است بدانید اگر مشکلتان به قدری بالا گرفت که ناچار به انتخاب گزینه تنقیه شدید می توانید پیش از آن این روش را هم امتحان کنید:

نصف قاشق چایخوری تاج زیره و 5 عدد فلوس را با نصف قاشق چایخوری گل سرخ به دو استکان آب اضافه کنید و اجازه دهید تا چند دقیقه ای دم بکشد آنگاه آن را  صاف کرده و میل کنید. باور کنید این معجون تلخ معجزه می کند. برای پیدا کردن مواد آن هم کافیست سری به عطاری های بندرعباس بزنید و بدانید که خیلی خوش شانس هستید که در شهری زندگی می کنید که برخلاف بسیاری مناطق فلوس را می شناسند و در عطاری براحتی قابل تهیه است.